Nhiệt dung riêng của nước là một khái niệm quan trọng trong vật lý và hóa học, liên quan mật thiết đến khả năng hấp thụ và truyền nhiệt của nước. Vậy nhiệt dung riêng là gì, tại sao nước lại có nhiệt dung riêng cao và cách tính cụ thể ra sao? Cùng Tập đoàn Sơn Hà tìm hiểu trong bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vai trò và ứng dụng của nhiệt dung riêng trong đời sống và học tập!

1. Nhiệt dung riêng là gì?

Nhiệt dung riêng là đại lượng cho biết một chất cần bao nhiêu nhiệt lượng để làm tăng nhiệt độ của một đơn vị khối lượng chất đó lên một độ C trong quá trình truyền nhiệt. Đơn vị đo nhiệt dung riêng trong hệ thống quốc tế là Joule trên kilogram trên Kelvin (J·kg−1·K−1) hoặc Joule trên mol trên Kelvin. Kí hiệu là c.

Chỉ số này giúp tính toán chính xác nhiệt lượng trong quá trình gia công nhiệt và lựa chọn vật liệu phù hợp trong các ứng dụng như xây dựng, sản xuất và công nghiệp nhiệt.

Nhiệt dung riêng của một chất là nhiệt lượng cần thiết để làm tăng nhiệt độ

2. Hướng dẫn xác định nhiệt dung riêng một cách chính xác

Để xác định nhiệt dung riêng (c) của một chất, trước tiên chúng ta cần hiểu và áp dụng công thức tính nhiệt lượng – đây là nền tảng giúp ta xác định khả năng hấp thụ nhiệt của từng vật liệu.

Công thức chuẩn: Q = m × c × ∆t

Trong đó:

• Q: Lượng nhiệt truyền vào hoặc tỏa ra (đơn vị: J – Jun)
• m: Khối lượng của vật (kg)
• c: Nhiệt dung riêng của từng chất (J/kg.K)
• ∆t: Độ biến thiên nhiệt độ (°C hoặc K)

Công thức để xác định nhiệt dung riêng của một chất

3. Cách tính nhiệt dung riêng của nước theo công thức chuẩn

Để xác định nhiệt dung riêng của nước, chúng ta cần dựa vào công thức tính nhiệt lượng trong các phản ứng trao đổi nhiệt. Việc nắm vững cách tính giúp bạn áp dụng hiệu quả trong học tập và các thí nghiệm liên quan đến nhiệt học.

3.1. Cách tính nhiệt dung riêng của nước khi biết nhiệt độ K (Kelvin)

Để tính nhiệt dung riêng của nước theo độ C, ta cần chuyển đổi đơn vị nhiệt độ từ độ Kelvin (K) sang độ Celsius (°C). Công thức chuyển đổi là: K = °C + 273.15

Với nhiệt dung riêng của nước ở độ K là 4200 J/kg.K, khi chuyển sang độ C, ta có: 4200 J/kg.K ÷ (1 + 273.15) = 15.32 J/kg.°C. Vậy, nhiệt dung riêng của nước tính theo độ Celsius là 15.32 J/kg.°C.

Cách tính nhiệt dung riêng của nước theo nhiệt độ

3.2. Tính nhiệt dung riêng của chất qua sử dụng nhiệt lượng kế

Nhiệt lượng kế là một thiết bị chuyên dụng dùng để đo nhiệt lượng sinh ra khi đốt cháy mẫu chất trong môi trường giàu oxy. Mẫu chất được đốt trong một bình kín bao quanh bởi một lượng nước xác định. Từ đó, nhiệt lượng kế giúp xác định nhiệt dung riêng của chất thông qua quá trình đo lường.

Để tính nhiệt dung riêng (C) của chất, ta sử dụng công thức sau: C = Q / m(T2−T1)

Trong đó:

• Q: Nhiệt lượng cần cung cấp.
• m: Khối lượng chất cần đo.
• T1,T2: Nhiệt độ đầu và cuối.

Nhiệt lượng kế có thể đo nhiệt lượng hấp thụ từ nhiệt độ ban đầu T1​ đến nhiệt độ cuối cùng T2​: Q = (m1c1n+nm2c2)(T2−T1)

Vậy, nhiệt dung riêng C được tính bằng: C = (m1c1 + m2c2)(T2−T1) / m(T2−T1)

Ví dụ: Để làm nóng 2kg thép cacbon từ 20°C lên 100°C, với nhiệt dung riêng của thép là 0.49 kJ/kg·°C, ta tính: Q = 0.49 * 2(100−20) = 78.4 kJ

Như vậy, để làm nóng 2kg thép cacbon từ 20°C đến 100°C, cần cung cấp khoảng 78.4 kJ nhiệt lượng.

4. Nhiệt dung riêng của các vật liệu phổ biến trong đời sống và kỹ thuật

Nhiệt dung riêng của mỗi chất khác nhau, thể hiện khả năng hấp thụ và truyền nhiệt đặc trưng của từng vật liệu. Dưới đây là bảng nhiệt dung riêng của một số chất thường gặp, giúp bạn dễ dàng tra cứu và ứng dụng thực tiễn:

Trên đây là những kiến thức cơ bản về nhiệt dung riêng và cách tính nhiệt dung riêng của nước. Qua đó, bạn có thể hiểu rõ hơn về vai trò quan trọng của nhiệt dung riêng trong các thí nghiệm vật lý và hóa học. Hy vọng rằng bài viết trên của Tập đoàn Sơn Hà đã giúp bạn nắm bắt được phương pháp tính toán và ứng dụng nhiệt dung riêng trong thực tế.

Thông tin liên hệ:

• Công ty Cổ Phần Quốc Tế Sơn Hà

• Trụ sở chính: Tầng 13, Tòa Capital Place, số 29 phố Liễu Giai, Phường Ngọc Khánh, Quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội, Việt Nam

• Email: Info@sonha.com.vn

• Fax: 024-62656588

• Hotline: 1800 6566